Ο ενεργός άνθρακας είναι ένα φυσικό υλικό που παράγεται από φυτικά ή ορυκτά υλικά όπως bamboo, φλοιό καρύδας, πυρήνα ελιάς, γαιάνθρακα, κ.λ.π., και ενεργοποιείται σε κλίβανο κάτω από υψηλές θερμοκρασίες ή με χημική επεξεργασία.
Οι πορώδεις επιφάνειες του ενεργού άνθρακα έχουν τις ιδιότητες της προσρόφησης και της καταλυτικής αναγωγής και ως αποτέλεσμα προσελκύουν αρνητικά φορτισμένες ακαθαρσίες όπως το χλώριο, τα χημικά και τις πτητικές οργανικές ενώσεις, ενώ το νερό περνά.
Κάθε τύπος ενεργοποιημένου άνθρακα έχει διαφορετικές ιδιότητες προσρόφησης. Μερικοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν διάφορα μείγματα ενεργού άνθρακα για την επίτευξη συγκεκριμένης ποιότητας νερού και μείωση σε προσμείξεις.
Εκτός από τη βελτίωση της γεύσης και της ελαχιστοποίησης των κινδύνων για την υγεία, προστατεύει άλλες μονάδες επεξεργασίας νερού όπως των μεμβρανών αντίστροφης ώσμωσης. Ο ενεργός άνθρακας είναι μια προτιμώμενη τεχνική επεξεργασίας νερού, λόγω του πολυλειτουργικού χαρακτήρα της και του γεγονότος ότι δεν προσθέτει τίποτα επιζήμιο στο επεξεργασμένο νερό.
Η χρήση δευτερεύον τύπου φίλτρου, όπως αντίστροφης όσμωσης είναι απαραίτητη, επειδή άλλες χημικές ουσίες, όπως ο σίδηρος και νιτρικά, δεν έλκονται από τον άνθρακα και δεν φιλτράρονται.