Η αγωγιμότητα του νερού είναι μέτρο της συγκέντρωσης των διαλυμένων αλάτων στο νερό.

Τα ολικά διαλυμένα στερεά (TDS) είναι ένα μέτρο της συνδυασμένης περιεκτικότητας σε όλες τις ανόργανες και οργανικές ουσίες που βρίσκονται σε μορφή διαλύματος στο νερό. Ως νερό χαμηλής αγωγιμότητας θεωρείται το νερό που περιέχει από 1 έως 100 mg/l ολικά διαλυμένα στερεά (TDS). Αυτή η περιεκτικότητα είναι χαρακτηριστική της ποιότητας των υδάτων που λαμβάνονται από την απόσταξη, την αντίστροφη όσμωση και τον απιονισμό.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν υπάρχουν οργανισμοί που να διαθέτουν επιστημονικά δεδομένα για να υποστηρίξουν ότι το πόσιμο νερό με χαμηλά ολικά διαλυμένα στερεά (TDS) θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Υπάρχει μια σύσταση σχετικά με τα υψηλά ολικά διαλυμένα στερεά (TDS), η οποία είναι να πίνετε νερό που περιέχει λιγότερο από 500mg/l.

Οι πληροφορίες για τους μηχανισμούς ομοιόστασης του σώματος, η παροχή νερού με φυσικά ολικά διαλυμένα στερεά (TDS) λιγότερο από 50 mg/l σε κοινότητες, η ιστορική χρήση αποσταγμένου νερού με λιγότερο από 3 mg/l TDS επί των πλοίων ναυτικού, η απάντηση του Οργανισμού Προστασίας Περιβάλλοντος Ηνωμένων Πολιτειών (US EPA) όσον αφορά το θέμα αυτό, καθώς και άλλα στοιχεία, αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση νερού με χαμηλά επίπεδα μεταλλικών στοιχείων είναι ασφαλής.

Κατά την επανεξέταση των προτύπων για το πόσιμο νερό, που πραγματοποιήθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ) και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΚ), δεν θεσπίστηκαν ελάχιστα όρια ή βέλτιστα επίπεδα ολικά διαλυμένων στερεών. Οι Η.Π.Α . συνέστησαν ως μέγιστο επίπεδο  τα 500 mg/l, το ίδιο συνέστησε και ο Καναδάς. Στην Ε.Ε., από την έγκριση της νέας αναθεωρημένης οδηγίας για το πόσιμο νερό (98/83/ΕΚ) το 2003, τα ολικά διαλυμένα στερεά (TDS), η σκληρότητα και η αλκαλικότητα δεν έχουν πλέον καταγεγραμμένα όρια. 

Ο φυσικός έλεγχος της συγκέντρωσης μεταλλικών στοιχείων στο ανθρώπινο σώμα.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα την επίδραση του νερού με χαμηλή περιεκτικότητα σε ολικά διαλυμένα στερεά (TDS) στο ανθρώπινο σώμα απαιτείται μια βασική κατανόηση του μηχανισμού του σώματος. Ακολουθεί μια περιγραφή του σχετικού μηχανισμού (Guyton 2006):

Η ομοιόσταση είναι η διατήρηση στατικών ή σταθερών συνθηκών στο εσωτερικό περιβάλλον του σώματος. Αυτή η φυσική μέθοδος ελέγχει τις συγκεντρώσεις μεταλλικών στοιχείων (ιόντων) και νερού στα σωματικά υγρά μέσα σε στενά όρια μέσα και έξω από όλα τα κύτταρα σε όλα τα όργανα και τους ιστούς του σώματος. Τα νεφρά είναι τα πιο σημαντικά για τη διατήρηση των σταθερών συγκεντρώσεων ιόντων (συμπεριλαμβανομένου του νατρίου, του καλίου, του ασβεστίου κλπ.), μέσω της αποβολής και της επαναπορρόφησης. 

Οποιεσδήποτε μεταβολές στη φυσιολογική συγκέντρωση ιόντων στην κυτταρική μεμβράνη διορθώνονται σε ένα λεπτό ή λιγότερο, επειδή το νερό μετακινείται γρήγορα μέσω κυτταρικών μεμβρανών. Έτσι, οι μικρές αλλαγές στην οσμωτικότητα από την πόση καθαρού νερού (0-100 mg/l TDS) φτάνουν γρήγορα σε ισορροπία.

 Τα νεφρά ελέγχουν τη συνολική συγκέντρωση των συστατικών των σωματικών υγρών. Φιλτράρουν περίπου 180 λίτρα νερού ανά ημέρα, αλλά πάνω από το 99% απορροφάται ξανά και μόνο 1,0-1,5 λίτρα εξαλείφονται ως ούρα. Εάν η οσμωτικότητα του υγρού που πρόκειται να φιλτραριστεί από το νεφρό είναι χαμηλότερη από την κανονική (χαμηλή συγκέντρωση διαλυτής ουσίας - όπως το νερό με χαμηλή περιεκτικότητα σε TDS), οι μηχανισμοί νευρικής και ορμονικής ανάδρασης αναγκάζουν το νεφρό να εκκρίνει περισσότερο νερό από το φυσιολογικό και έτσι να διατηρεί τη συγκέντρωση ιόντων στο σώμα ρευστή σε κανονικές τιμές. Το αντίθετο ισχύει εάν η συγκέντρωση ιόντων του προς διήθηση υγρού είναι υψηλότερη από το κανονικό. Αυτός ο ομοιοστατικός μηχανισμός των νεφρών διατηρεί φυσιολογική την οσμωτικότητα του υγρού του σώματος.

Λόγω αυτών των μηχανισμών ελέγχου των νεφρών, η κατανάλωση ενός λίτρου νερού θα μπορούσε να προκαλέσει αύξηση της παραγωγής ούρων περίπου εννέα φορές μετά από περίπου 45 λεπτά (λόγω απορρόφησης νερού στο έντερο) και να συνεχιστεί για περίπου δύο ώρες. Έτσι, οι συγκεντρώσεις διαλυμένων ουσιών στο αίμα και άλλων σωματικών υγρών συντηρούνται γρήγορα από τα νεφρά μέσω της ομοιόστασης. Αυτοί οι μηχανισμοί ελέγχου διατηρούν τη συγκέντρωση νατρίου στο ± 7%. 

Ως εκ τούτου, είναι προφανές ότι η κατανάλωση νερού με χαμηλά TDS από ένα υγιές άτομο από μόνη της δεν μπορεί να έχει ανθυγιεινές επιπτώσεις. Ως «υγιές άτομο»  θεωρείται το απαλλαγμένο από ασθένειες, ορμονικά προβλήματα κ.λπ. και όχι απαραίτητα ένα άτομο που κάνει υγιεινή διατροφή. Η ομοιόσταση διατηρείται με τη σωστή διατροφή, όπως και άλλες λειτουργίες του σώματος. Εάν η ομοιόσταση δεν διατηρείται λόγω σημαντικών διατροφικών ελλείψεων, ασθενειών ή ορμονικής δυσλειτουργίας, η κατανάλωση νερού με χαμηλά TDS θα ήταν ένας μικρός (έως μηδαμινός) παράγοντας στα οποιαδήποτε συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν. Είναι προφανές ότι η ασθένεια, η φυσιολογική δυσλειτουργία ή οι σημαντικές διατροφικές ανεπάρκειες μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα "έκπλυσης", αλλά όχι εξαιτίας της καθημερινής κατανάλωσης ενός έως δύο λίτρων νερού με χαμηλά TDS. 

Θεωρητική αναζήτηση και κριτική

Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έδειξε ότι υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες που έχουν δημοσιευτεί στη δυτική επιστημονική βιβλιογραφία που συσχετίζουν την κατανάλωση νερού με χαμηλά TDS με τις φυσιολογικές επιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα.

Ο Δρ Edward V. Ohanian, επικεφαλής του τμήματος αξιολόγησης κινδύνου για τον άνθρωπο του EPA των Η.Π.Α. έγραψε: "Το πόσιμο νερό προμηθεύει τον άνθρωπο με πολλά μεταλλικά στοιχεία που είναι σημαντικά για την ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, το πόσιμο νερό είναι συνήθως μια δευτερεύουσα πηγή αυτών των μεταλλικών στοιχείων. Τυπικά, η διατροφή είναι η κύρια πηγή αυτών των ωφέλιμων μεταλλικών στοιχείων. Δεν γνωρίζω δεδομένα επαρκή για να υποστηρίξω το συμπέρασμα ότι το νερό με χαμηλά επίπεδα μεταλλικών στοιχείων δεν είναι ασφαλές’’.

Οι πιο πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές του WHO για την ποιότητα του πόσιμου νερού (4η έκδοση, 2011) συζητούν θέματα ευεξίας και κλιμάκωσης σε υψηλά TDS, αλλά δεν συζητούν για τα χαμηλά TDS. Αναφέρεται επίσης ότι δεν έχει προταθεί καμιά κατευθυντήρια γραμμή όσον αφορά τα  TDS που να είναι βασισμένη σε θέματα υγείας.

Συζήτηση σε εμπειρικό πεδίο

Υπάρχουν ορισμένες εμπειρίες πεδίου που υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η κατανάλωση νερού με χαμηλά επίπεδα ολικών διαλυμένων στερεών (TDS) από τον άνθρωπο δεν προκαλεί επιβλαβή αποτελέσματα. 

Το Ναυτικό των ΗΠΑ έχει χρησιμοποιήσει απεσταγμένο θαλασσινό νερό για ανθρώπινη κατανάλωση για περίπου 40 χρόνια. Έχουν αναφερθεί επίπεδα TDS στο νερό, κάτω από 3 mg/l και η κατανάλωση αυτού του νερού για μήνες εκείνη τη χρονική στιγμή είναι κοινή στα υποβρύχια. Δεν έχουν αναφερθεί προβλήματα υγείας από το Πολεμικό Ναυτικό. Ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί μονάδες αντίστροφης όσμωσης για την παροχή πόσιμου νερού στους στρατιώτες στον τομέα. Η NASA δεν ανέφερε κακές επιδράσεις από την κατανάλωση περίπου 0,05 mg/l TDS νερού στα διαστημόπλοια.

Πιθανότατα, το μεγαλύτερο πεδίο ανθρώπινης κατανάλωσης νερού με χαμηλά TDS  είναι στη γεωγραφική περιοχή των Η.Π.Α., όπου τα δημόσια δίκτυα ύδρευσης διοχετεύουν νερό αυτής της κατηγορίας. Επιπλέον, χιλιάδες ιδιωτικές πηγές καθώς και πολλά μικρά δημοτικά συστήματα στην Αμερική παράγουν νερό με χαμηλά επίπεδα TDS. Δεν έχουν αναφερθεί γνωστές επιπτώσεις ή προβλήματα υγείας ως αποτέλεσμα αυτής της ευρέως διαδεδομένης πρακτικής. 

Συμπεράσματα

 Έχει συναχθεί το συμπέρασμα ότι η κατανάλωση νερού με χαμηλά TDS, που απαντάται στη φύση ή λαμβάνεται από μια διαδικασία επεξεργασίας, δεν έχει επιβλαβείς επιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα. Αυτό βασίζεται στα ακόλουθα σημεία: 

• Κανένας οργανισμός δημόσιας υγείας που έχει εξουσία πάνω στην ποιότητα του πόσιμου νερού οπουδήποτε στον κόσμο δεν έχει θεσπίσει ή και προτείνει μια ελάχιστη απαίτηση για συνολικά διαλυμένα μεταλλικά στοιχεία σε πόσιμο νερό. 

• Ο ίδιος ο μηχανισμός ελέγχου του ανθρώπινου σώματος (ομοιόσταση) ρυθμίζει την περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα των σωματικών υγρών και την απόρριψη διαφόρων τύπων ιόντων από το σώμα ατόμων που χαίρουν υγείας και που καταναλώνουν νερό με χαμηλή ή υψηλή περιεκτικότητα σε ανόργανα συστατικά.

 • Αρκετά είδη επιστημονικής βιβλιογραφικής έρευνας δεν έχουν ανακαλύψει επιβλαβείς επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα λόγω της κατανάλωσης νερού με χαμηλά επίπεδα ολικών διαλυμένων στερεών (TDS). 

• Υπάρχουν πολλά παραδείγματα καταστάσεων από τον πραγματικό κόσμο, όπου σε μεγάλους πληθυσμούς παρεχόταν νερό με χαμηλά επίπεδα ολικών διαλυμένων στερεών (TDS), χωρίς να διαπιστωθούν τυχόν ασυνήθιστες ή κακές επιδράσεις στην υγεία.

ΠΗΓΗ: Water Quality Association [https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=2ahUKEwjF2ZuTl5zmAhVPqaQKHXQoB4wQFjAAegQIBRAC&url=https%3A%2F%2Fwww.wqa.org%2FPortals%2F0%2FTechnical%2FTechnical%2520Fact%2520Sheets%2F2015_TDS.PDF&usg=AOvVaw2U7lsrFQRGmN34p4G72r15]